IBS ลำไส้แปรปรวน แน่นท้องบ่อยที่ไม่ได้เกิดแค่ผู้สูงวัย
ในผู้สูงวัยพบได้บ่อยถึงอาการจุกเสียด แน่นท้อง หากรู้สึกแน่นยอดอก ใต้ลิ้นปี่ ปวดท้องช่วงบน จุกเสียด
แสบท้อง เรอเปรี้ยว คลื่นไส้ ไม่สบายตัว อาการเหล่านี้แสดงถึงกำลังอยู่ในภาวะ “อาหารไม่ย่อย” หรือ ลำไส้แปรปวนกันแน่ วันนี้เรามีคำตอบมาฝากกัน
IBS (Irritable Bowel Syndrome) หรือ ลำไส้แปรปรวน มีโอกาสเกิดได้กับทุกคน รวมถึงผู้สูงอายุด้วยเช่นกัน แต่อาการลำไส้แปรปรวนมักพบบ่อยในวัย 20-40 ปี โดยก่อนอื่นอาจต้องสังเกตว่า สว. (ผู้สูงวัย) ในครอบครัวเรานั้น อาการปวดแน่นท้องที่พบ มีลักษณะเป็นแบบไหน เพื่อที่จะได้หาสาเหตุและอธิบายให้แพทย์เข้าใจได้ถึงอาการที่เป็น
สาเหตุที่ทำให้จุกเสียด แน่นท้อง
- ทานอาหารไม่ตรงเวลา
- เคี้ยวอาหารไม่ละเอียด
- ความเครียด
- สูบบุหรี่
- ดื่มแอลกอฮอล์ คาเฟอีนหรือน้ำอัดลม
- ระบบย่อยอาหารทำงานได้ช้าลง จากการที่ไม่ค่อยเคลื่อนไหวร่างกาย
- ร่างกายผลิตเอมไซม์ ในการย่อยอาหารลดลงทำให้เกิดแก๊ซสะสม
- ดื่มน้ำน้อย ส่งผลให้ระบบขับถ่ายและระบบย่อยอาหารผิดปกติ ทำให้ท้องอืด
- การทานยาหลายชนิดร่วมกัน เช่น ยาความดัน ยาเบาหวาน ยาลดกรด เป็นต้น
- โรคประจำตัว เช่น กรดไหลย้อน ลำไส้แปรปรวน โรคตับ ถุงน้ำดี
จุกเสียดแน่นท้อง ต้องทำยังไง
- เคลื่อนไหวร่างกายเพื่อกระตุ้นกระเพาะอาหารและลำไส้ให้ทำงาน
- ดื่มน้ำอุ่น ช่วยเจือจางกรดและคลายกล้ามเนื้อท้อง
- ดื่มน้ำสมุนไพร เช่น น้ำขิง น้ำตะไคร้ ชาคาโมมายล์
วิธีป้องกันไม่ให้ท้องอืด แน่นท้อง
- งดอาหารไขมันสูง อาหารรสจัด เผ็ดจัด อาหารสำเร็จรูปชนิดต่างๆ
- ปรับตารางทานอาหารและทานให้ตรงเวลา
- แบ่งมื้ออาหารให้เป็น 5 มื้อ (ในปริมาณมื้อเล็กๆ)
- ดื่มน้ำระหว่างวัน
- หากิจกรรมผ่อนคลายความเครียด เช่น เดิน หรือ นอนพักผ่อน
- ทานอาหารก่อนเข้านอน 3 ชม.
- ทานอาหารที่ย่อยง่าย และเคี้ยวให้นานขึ้น
โรคไอบีเอส (ลำไส้แปรปรวน) อาการเป็นยังไง
ลำไส้แปรปรวน (Irritable Bowel Syndrome : IBS) เกิดจากภาวะที่ลำไส้ทำงานผิดปกติเรื้อรัง ซึ่งการตรวจสุขภาพอาจไม่พบ โดยมากผู้ที่มีอาการปวดท้อง แน่นท้อง ท้องผูก ท้องเสีย อั้นอุจาระไม่อยู่ อาจมีอาการ หมดแรง ปวดหลัง กลั้นปัสสาวะไม่อยู่ร่วมด้วย
ลำไส้แปรปรวน พบมากในเพศหญิง อายุระหว่างอายุ 20 – 50 ปี
ลักษณะจะแตกต่างจาก ปวดท้องประจำเดือน
ลักษณะอาการของ IBS ลำไส้แปรปรวน
- ปวดท้องเป็นๆ หายๆ มักปวดหลังรับประทานอาหารและอาการจะดีขึ้นหลังขับถ่าย
- แน่นท้อง ท้องอืด มีแก๊สในท้อง
- ระบบขับถ่ายแปรปรวน อาจท้องเสียบ่อย ท้องผูกเรื้อรัง หรือ สลับไปสลับมา
- รู้สึกถ่ายไม่สุด ถ่ายบ่อยผิดปกติ
สาเหตุที่ทำให้เกิดลำไส้แปรปรวน
- ความเครียด มีภาวะจิตใจและอารมณ์ผิดปกติ
- การรับประทานอาหาร เช่น นม เนย สารให้ความหวาน ฯลฯ
- ฮอร์โมนในช่วงมีประจำเดือน
- พันธุกรรม
- ระบบย่อยอาหารทำงานผิดปกติ
- เปลี่ยนสภาพแวดล้อม เดินทางต่างประเทศ ย้ายบ้าน ฯลฯ
วิธีลดความเสี่ยง ลำไส้แปรปรวน
- ปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการทานอาหาร เน้นอาหารเส้นใย
- หลีกเลี่ยงอาหารคาร์โบไฮเดรต เช่น ถั่ว นมจากสัตว์
- รับประทานอาหารให้ตรงเวลา
- ดื่มน้ำอย่างน้อย 8 แก้ว
- หลีกเลี่ยงชา กาแฟ แอลกอฮอล์
- หลีกเลี่ยงน้ำตาลจากซอร์บิทอล
- ออกกำลังกายสม่ำเสมอ
- ทานอาหารเสริมที่มีโปรไบโอติกส์ (Probiotics)
